Enflasyona endeksli tahvil, anapara ve faiz ödemelerini belirli bir fiyat göstergesine bağlayan yatırım aracıdır. Piyasalardaki para değişimlerine göre değer kaybı yaşatmayan bu tahvil grubu, belirli bir oranda sabit getiri sağlamayı hedefler.
Enflasyona endeksli tahviller ile şirketler, hisse senedi satarak ya da tahvil ihraç ederek piyasaya fon sağlar. Firma, senedi satın alan yatırımcılara belli dönemlerde sabit bir ödeme yapar. Buna kupon ödemesi denir. İşletme, vade dolduğunda anaparayı alıcıya geri öder. Tahvilin fiyatı kuponların ve ödenecek tutarın toplam değerine eşittir.
Enflasyona Endeksli Tahvil Özellikleri Nelerdir?
Enflasyon endeksli tahvillerin en temel özelliği, para birimindeki reel kayıp riskinden bağımsız olmalarıdır. Piyasadaki dalgalanmalara karşı vadeye kadar sabit bir değer sunan bu araç, anaparayı ve yatırımcıyı korurken satın alma gücünü de aynı şekilde sürdürür.
Enflasyona endeksli tahvil doğrultusunda bireyler, yatırım kararı alırken kuponları belli bir süre ödünç verip dönemsel faiz geliri elde etmeyi hedefler. Tahvil satın alındığında anonim şirkete doğrudan nakit akışı gerçekleşir. Dönemsel işlemler ve para iade durumunda da nakit elde edilir. Bu senetlerin değeri, yatırımcının gelecekte elde ettiği nakit akışının bugünkü değeri olarak tanımlanabilir.
Tahvillerin belirli bir yatırım dönemindeki vadeye kadar olan getirisi değişkenlik gösterir. Vade uzadıkça senetlerin getirisi artış gösterir. Bununla orantılı olarak tahvillerin süresi kısaldıkça getirisi de düşer. Tahvil değerlendirmesinde; nominal değer, piyasa ihraç değerleri ve kupon faizi önemli rol oynar. Nominal kavramı, menkul kıymetin üzerinde yazan değerdir. Piyasa değeri ise menkul kıymetin arz ve talep doğrultusunda oluşan fiyatıdır. İhraç değeri, senetlerin ilk alımdaki ortaya çıkar. Kupon faizi ise senedin belirlenmiş ödenen faizidir.
Enflasyon Endeksli Tahvili Kimler Alır?
Tahvil değerlendirmesi yaparken faiz ve enflasyon oranları göz önüne alınır. Faiz oranı arttıkça senedin fiyatı düşer. Tam tersi durumda faiz düştükçe tahvil fiyatları yükselir. Bu doğrultuda tahviller, faiz oranı riski taşır. Enflasyona endeksli tahviller, riskten korunmak isteyen yatırımcılar tarafından tercih edilir. Bu tahvillerin reel getirisi, piyasadaki dalgalanmalara rağmen yatırıcılara öngörülebilir bir kâr sunar.
Enflasyon Endeksli Tahvil Nasıl Hesaplanır?
Tahvil faiz ödemeleri, vade süresince eşit olarak gerçekleştirilir. Buna bağlı olarak enflasyona endeksli tahvil hesaplamak için anüite formülü kullanılır. Ortaya çıkan değere, tahvilin vade sonundaki değeri eklenir.
Bir örnekle açıklamak gerekirse menkul kıymetin üzerinde yazılı olan nominal değer 2000 TL olsun. Bu senedin %20 nominal faizi ve 1 yıl vadesi vardır. Enflasyon oranı, %12 olursa bu tahvilin getirisi aşağıdaki gibi hesaplanabilir.
1+Reel Faiz Oranı= 1+Nominal Faiz oranı/1+Enflasyon oranı
Bu formülden yola çıkarak yukarıdaki örnek hesaplandığında reel getiri oranı %74 olur. Riskten kaçınmak için tercih edilen bu sistem, özellikle piyasadaki dış ve iç kaynaklı dalgalanmalar karşısında yatırımcıları korur.
